Keşvedilmeyi Bekleyen Cevher: Çameli
Konumu
Denizli ilinin 19 ilçesinin en güneyinde yer alan Çameli, Fethiye’ye 70km, Denizli merkezine 106 km uzaklıktadir. Yüzölçümü 738 km2 olup, %75’i ormanlık alandır.
Coğrafi Yapısı ve İklimi
Toros dağlarının batısında kalan ilçenin en yüksek dağı Akdağ’dır (ASL 2449m – Denizli Valiliği’nin resmi web sayfasından alınmıştır). Bunun dışında yine ilçe sınırları dahilinde çok sayıda yüksek dağ ve tepeler vardır. Akdeniz dağ iklimi hüküm süren ilçede kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçiyor. İlçede bir çok göl bulunmakta ve birçok gölet de yapılmaktadır. Buralardan hayvancılıkta içme suyu karşılanıyor ve tarım arazileri sulanıyor.
Tarihi
İlçede bulunan tarihi kalıntılar ve buluntular bu bölgede millattan önceki yıllara ait yaşam olduğunu gösteriyor. İlçenin 1953’e kadar ki adı ‘Karaman’ dı. O tarihte yapılan idari değişikler sırasında adı etrafında bulunan cam ağaçlarından esinlenerek değiştirilmiştir. ‘Çameli’ Çam ağacının eli anlamına geliyor.
Gladyatörlerin Yetiştirildiği Kent – Kibyra Antik Kenti (Cbyra ya da Cibyra)
Yamaç paraşütü tutkunlarının üzerinden uçarken nefeslerini kesen başka bir şey de Kibya Antik Kenti’dir. Cameli merkeze sadece 23 km uzaklıkta, Yaylacık take-off’un kuzey doğusunda kalan Kibyra Antik Kenti, 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası geçici listesine alınmıştır. Tam olarak Çameli sınırları içinde olmamasına rağmen çok yakınında bulunması nedeni ile yerli ve yabancı turistlerin ilgi odaklarindan biri haline gelmiştir. 2.300 yıllık bu antik kent 2006 yılında başlayan arkeolojik kazı çalışmaları ile gün yüzüne çıkarılmış.
Bu antik şehirde bulunan 10 bin kişi kapasiteli stadyum, döneminin en görkemli ve tek stadyumu olma özelliğini taşıyor.
Ayrıca şehirde bulunan, yılanlardan oluşan saçları ve insanları taşa çeviren bakışlarıyla 540m² büyüklüğünde bir Medusa Mozaiği bulunuyor. Bu mozaiğin başka bir benzerine hala daha rastlanmamıştır.
Nufusu ve Kalkınma Programları
İlçede 2021 nufus sayımlarına göre 18 bin civarında kişi yaşamakta. Son yıllarda büyük kentlere göç, Türkiye’nin diğer il ve ilçelerinde olduğu gibi Çameli’nde de kendini hissettirmiş. Ancak büyük şehirlere göç hızının son zamanlarda yavaşlaması ilçede sevinçle karşılandı. İlçe olarak, ikamet eden sayısınin azalmaması ve yaşlı bir toplum olmamak için gençleri burada tutacak yollar arıyorlar. Bölgede, yeni iş imkanlarının yaratılması, ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve kırsal alanlarda yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi konusunda çalışmalar hızla devam ediyor. Bu çalışmaların meyvelerini verdiği de sevinçle fark ediliyor.
Bunun için de İlçe de hummalı çalışmalar sürdürülmekte. Gerek belediye gerekse sivil toplum kuruluşları, kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör temsilcileri, girişimciler ve yerli halk birlikte bu konuda yaratıcı fikirler geliştirmekte ve gerçekleştirmektedirler.
Çameli icin yerel kalkınma stretijisi hazırlamak için bir araya gelmiş bir grup olan Çameli Yerel Eylem Grubu (ÇAMYEG), hedeflerini başari ile gerçekleştiriyor. Çameli Kültür Turizm Danışmanı Yerel Eylem Grubu Dernekleri YKS danışmanı İbrahim Putgül tarafından bize aktarıldığı üzere, Avrupa birliğinden de destek alan ÇAMYEG yurtdışı ile birçok ortak projeye vesile oluyor.
Yamaç Paraşütü Dünyasının Gözdesi
Yamaç paraşütü sporu Çameli’de özel bir yerde duruyor. Hatta belediye logosunda Yaylacık Dağı’nın konturları ile bir adet yamaç paraşütü bulunuyor.
Bu sporun tutkunları için vazgeçilmez bir yer olan Cameli’nde bir sürü yamaç paraşütü festivali düzenlenmekte. Ancak bu festivaller dışında da bölgede yoğun bir yamaç paraşütü turizimi de görülmekte. Hem single hem de tandem uçuşları için, ayrıca pilot ve pilot aday eğitimleri için ideal bir uçus bölgesi.
Termik ve XC uçusları için birebir olan Yaylacık Dağı’ndan (ASL 2150 m) her yöne kalkabilir ve uzun soluklu uçuşlar yapabilirsin. Bu nedenle Çameli, yerli ve yabancı pilotların her zaman tercih ettiği bir bölge. Her seviyeden pilotun havada saatler geçirebileceği cinsten bir yer. Ancak yaz ayları sert termik salınımları olduğundan yeni başlayanlar için pek önerilmiyor.
Bunun dışında ilçede bir adet eğitim pisti açılmıştır. Çameli’nin Merkezinde olan Karadağ, üç kademeli olup uçuş okulları ve pilot adaylarını bu bölgeye çekiyor.
Bu yıl yapılan yamaç paraşütü festivalleri:
| 16-21 Mayıs 2023 | Çameli Yamaç Paraşütü Bahar Kupası (Cameli Spring cup) |
| 21-27 July 2023 | Yamaç Paraşütü Dünya Kupası Ön Elemeleri XC Open |
| 23-28 October 2023 | Condor Wide Open |
Ayrıca Çameli bugüne kadar, Dünya Kupası Ön Eleme, Dünya Kupası, Dünya Kupası Süper Finali ve Türkiye Paraşüt şampiyonalarına birçok kere ev sahipliği yaptı.
Çameli’nde kadının yeri
Yeryüzünde Gördüğümüz Her Şey Kadının Eseridir! – Mustafa Kemal Atatürk
Sadece genç nüfus değil, kadın ve çocukların gelişimi ile ilgili de Çameli’nde birçok calışmalar yapılıyor.
Çok güzel bir mottoları var: Hiçbir kadın evde oturmaya mecbur olmamalı diyorlar.
Kilim, hali, heybe dokuma kursları, El işleri kursları, Seramik boyama kursları, Digital Marketing bunlardan sadece bazıları. Ayrıca kadınlar için özel spor merkezleri de kullanıma açılmış.
Çameli Alabalığı
Türkiye’de Alabalık denince ilk akla gelen yer herhalde Çameli. İlçe, Türkiye Alabalık populasyonunun devamlılığının sağlanmasında en önde gelen pozisyonlardan birinde bulunuyor. Bunun nedeni Türkiye akarsularında bulunan alabalığın %22si nin bu bölgedeki çiftliklerden sağlanması.
Bölgede çoğunluğu Kanlıçay üzerinde olan bir sürü alabalık tesisi bulunmakta (Kaymakamlığın verilerine göre 98 adet). Bu tesisler sadece yurtiçi değil yurtdışında 80 ülkeye de işlenmiş balık ihracatı yaparak bölge ekonomisine büyük ölçüde katkıda bulunuyorlar.
Ayrica, bu tesislerin 13 tanesinde bulunan restorantlarda en tazesinden alabalık yemen mümkün. Minik bir ekleme; sadece 2 tanesinde alkol servisi yapılıyor.
Bütün dünyayı kıskacına alan iklim değişikliği ve beraberinde getirdiği kuraklık problemi tabii ki Cameli’nin de en büyük sorunlarından biri. Bu konuda çiftçilere ve alabalık üreticilerine suyun tasarruflu, verimli ve sürdürülebilinir kullanılması hakkında bilgilendirme toplantıları yapılıp, detaylı eğitim veriliyor.
Dağ Bisikleti (Mountainbike – MTB) Parkurları
Dağ bisikleti tutkunları için kesinlikle tavsiye edecegimiz bu ilçe, toplamda 1380km’lik adrenalin garantili rotalara sahip.
Mesafeleri 20km ile 80km arasında değişen bu rotalarda 1000 m ye varan yükseklik farkları olabiliyor.
Dereler, ormanlar, yabani hayat, antik kalıntılar, dar geçitler, doğal şelaleler eşliğinde motivasyonunun hiç azalmayacağı turlar seni bekliyor. Her yıl çeşitli seviyelerde yüzlerce sporcuyu karşılayan Çameli, rotaların bakımı ile de yakından ilgileniyor.
Cameli belediye başkanının da her fırsatta dile getirdiği gibi, bisiklet sporuna çok önem veriyorlar. Her yıl bir Uluslararası Dağ Bisikleti Maraton Şampiyonasının (XCM) Çameli’nde düzenlenmesi için ellerinden gelen gayreti gösteriyorlar.
Bu yıl da şampiyona 09-10 Eylül 2022 tarihinde gerçekleşti. Birçok sporcunun katıldığı organizasyon, renkli görüntülere sahne oldu.
Sen de bu birbirinden farklı rotaları öğrenmek istiyorsan ve/veya aklına gelen başka bir sürü şey için bizimle irtibata geç.
Çameli’nin Cevizi
Çameli’nin toprak iklim yapisi bu yemişin bölgede verimli bir şekilde yetiştirilmesine olanak veriyor. Yıllar içerisinde ceviz üreten çiftçi sayısı da artmakta.
Ceviz üretiminde Denizli – Çameli’nin bağlı olduğu il- geçen yıla kadar Türkiye’nin en çok ceviz üreten illiydi. Ancak bu yıl liderliği başka bir ile kaptırmış görünüyorlar. İşte belki biraz da bu yüzden Çameli bu yıl tek başına 4bin ton ceviz üretmeyi hedefliyor. Bu arada Türkiye dünyanın Çin ve Amerikadan sonra en çok ceviz üreten 4. ülkesi.
Yavaş kent – Cittaslow
Çameli’nin mottosu slow-city. Yani mesela bu sehirde trafik lambası göremezsin. Özelikle sakin, yavaş ve kaliteli bir hayatı teşvik eden bir anlayış içerisindeler. Ayrıca 1999 yılında İtalya’da kurulmus olan Cittaslow belediyeler birliğine tam üye olabilmek icin gerekli bütün ön koşulları sağlamaya çalışıyorlar. Bize aktarılana göre istenilen kriterlerin %80 kadarını başarı ile uygulamaya geçirmişler bile. Devam Çameli!
Milan Kundera Yavaşlık adlı romanında şöyle yazmiş; ”Her şey cok hızlı gerçekleştiğinde, kimse hiçbir şeyden emin olamaz, kendisinden bile” ve devam etmiş,” Yavaşlığın derecesi anın yoğunlugu ile doğru orantılıdır. Hızın derecesi unutmanın yoğunluğuyla doğru orantılıdır. Yavaşlık ile anımsama, hız ile unutma arasında gizli bir ilişki vardır. Bir şey anımsamak isteyen kimse yürüyüşünü yavaslatır. Buna karşılık, az önce yaşadığı kötü bir olayı unutmaya çalışan bir insan elinde olmadan yürüyüşünü hızlandırır.”
Trekking ve Doğa yürüyüşleri
Doğa yürüyüşlerini sevenler, Çameli’nde çesitli zorluk derecelerine sahip bir sürü yürüyüş rotası seçeneğine sahipler. Toplamda 54 tane, yürüyüş mesafesi 5-15km arasında bir sürü trekking rotası mevcut. Toplamda 580km uzunluğunda olan bu parkurlar keşvedilmeyi bekliyor.
Doğa ile iç içe olmak isteyen herkesin rahatça tek başına, rehber olmadan yürüyebilmesi için uygun yerlere işağretler ve tabelalar yerlestirilmiş. Avrupada yaygın olan Grande Randonnee uzun mesafeli yürüyüş parkurlarındaki gibi patikayı ve yönü gösteren kirmizi-beyaz çizgiler şeklinde işağretlerdir. Bu karakteristlik işağretler rota boyunca özellikle çatal ve kavşak gibi yerlerde görülüyor.
Yürüyüşler boyunca köy içindeki meyve ve sebze bahçeleri içinde yürüyerek mevsiminde bu güzel yiyeceklerden tatma fırsatı bulabilirsin. Ya da bu rotalarda yer yer geçmişten kalan antik kalıntılar ile karşılaşmak da olası. Ya da yürüyüş boyunca yörük evleri ile de karşılaşabileceğin güzel rotalarda evlere misafir olmak ve yöresel yiyeceklerden tatman da mümkün. Saymakla bitmeyecek bu zengin yürüyüşler sırasında kekik türleri ve dağ çaylarını görüp toplayabilme şansın var.
8 tane zirve rotası sonunda gün dogumunu ya da gün batımını seyretmek yürüyüşünün en keyif dolu anlarından birisi olabilir. Bütün yorgunluğunu unutturacak olan bu eşsiz anlarda Fethiye, Baba Dağı, Akdeniz ve Çameli’ni kuş bakışı görmek bile mümkün.
Kamp ve Piknik alanları
Doğanın tam da içinde sessizliğe uyanmak, sabahın ilk saatlerine ilk sen şahit olmak istiyorsan sana güzel bir haberimiz var. Yukarıda bahsettiğimiz onlarca yürüyüş rotası üzerinde 50’nin üzerinde kamp ve piknik alani doğa severleri bekliyor. Bunlardan bazılarında elektrik, WC ve dus imkanı da var üstelik.
Kanyonlar
Çameli’nin güzellikleri bu kadar ile sınırlı değil. Çameli sınırları içinde tam 4 tane, toplamda 25 km uzunluğunda nefes kesen güzellikte kanyonlar bulunuyor. Zorluk derecesi 5 olan bu kanyonların bazılarında rafting yapmak bile mümkün.